Viva Ghana

Dag 11
“Wezo wezo cholon”

14/02/’08

Vandaag was Abigail vergeten ons ontbijt te maken en vertrokken we dus een tikkeltje te laat naar school, kan gebeuren:). Gelukkig waren ze op school ook wat later begonnen.
Ik trok vandaag in bij juf Charlotte waar ze van half negen tot kwart over tien leerden over het herkennen van werkwoorden in een zin. De les vorderde (volgens onze normen) traag en leren bestond vooral uit het herhalen van wat de leerkracht zei.
Dezelfde vraag werd meermaals gesteld op net dezelfde wijze, ook al begreep geen enkel kind de vraag…

Anneke en ik hadden het na de break even gehad…we zijn buiten gaan zitten om even na te denken over het verdere verloop van ons project. Albert, de leerkracht van het derde leerjaar (waar ik een week zal bijstaan) kwam buiten lesgeven. Hij gaf een lesje lezen: alweer dezelfde leesles als maandag, dinsdag en woensdag. De kinderen moesten rechtstaand lezen en de hoeveelheid stilte was groter dan de duur van lezen, maar een verkeerde zithouding konden de kinderen alvast niet hebben!!
Vandaag kregen we onze onderwerpen voor volgende week. Ik kreeg een ‘half boek’ met onderwerpen die ik moet/mag geven in het derde leerjaar.

Toen we terug naar de compound gingen, na de laatste les, stormden de kleuters van de nabij gelegen ‘kindergarten’ zich op ons en begonnen luidkeels te zingen:

WEZO WEZO
EFO SESJEI

Didoyomenje
Esi me kpano

Didoyomenje
Esi me toewo

WEZO WEZO
EFO SE SJEI

Didoyomenje
Cholon

Vertaling voor al de leken die geen Ewe verstaan:

Welcome welcome
How do you do?

Happy to see you
Happy to meet you

Welcome welcome
How do you do

Happy to see you my friend

Oh ja, als antwoord op een vraag bij het vorige bericht: wij geven les in het Engels en ook wel met onze handen en voeten, want niet elk kind verstaat Engels…

En sorry voor de onduidelijkheid in mijn verhaal, ik was mijn gsm gewoon vergeten op mijn kamer, onder mijn ‘ordelijk’ gestapeld papierwerk…

Vandaag kreeg ik trouwens nog een onverwachts en blij makend telefoontje
Wiiiiwiiii :)


Na de lunch zaten we weer eens met drie samen, om te brainstormen (alweer).
De aanpak van ons project blijft een belangrijk bespreekpunt. De opstart moet voorzicht gebeuren, zodat we de leerkrachten niet overdonderen en geen verkeerde reacties of gedachten uitlokken, ook willen we opzoek gaan naar de beste weg om onze doelen te bereiken met voldoende inspraak van de leerkrachten. We bespraken vooral welke nadrukken we zullen leggen tijdens de lesjes van volgende week. Wat is belangrijk om uit te proberen, waar moeten we ervaring mee hebben om daarna met meer begrip met de leerkrachten te kunnen samenwerken.

We legden onze verslagen van de observatieweek bij elkaar en goten dit in een mooie tekst met vele bloemetjes voor de school. We dachten na over wat we gingen bespreken en hoe.
We schreven vooral neer dat de verschillen eigenlijk kleiner waren dan verwacht en dat we het leerkrachtenteam erg enthousiast vinden. We vermeldden dat we ons erg welkom voelden en dat we het echt zagen zitten om met hen samen te werken als een team. We hoopten met deze oprechte complimenten, het team extra te motiveren.

Genoeg gewerkt voor vandaag! We trokken onze sandalen aan en gingen onze voeten weer bevuilen op de stoffige Afrikaanse paden. Even een wandelingetje langs de moskee (die me nog steeds wakker maakt elke ochtend om 5 uur), dan langs de waterpomp, die echt een sociale trekpleister vormt en dan nog een klein stukje door het plaatselijke stort, waar de heerlijke geur steeds opnieuw ons omarmd, mmmmmmm

Onderweg doken we een cafeetje in en dronken een welgekomen frisdrank met heerlijke home made bananachips.

Na het diner, zaten we nog even samen om de stafmeeting van morgen nog eens door te nemen en te repeteren. We willen echt wel voorbereid voor de dag komen.
Verder bereidde ik me mentaal al voor op morgen, dan zit ik een ganse dag in de klas van Albert. Ik vraag me af of ze morgen een andere leesles gaan doen. :)
Ook merkte ik net, dat ik twee kamergenootjes heb…de ene heb ik meteen vermorzeld: een op de muren rondkruipende kakkerlak zie ik niet zo zitten als roommate. De andere bezoeker was een hagedis die toertjes maakte in mij kamer. Deze liet ik gewoon zitten en ik hoorde hem ’s nachts rondtrippelen. Leuk zo’n huisdiertje!











Dag 12
Vrijdag wasdag
15/02/08

Vandaag trok in, in de klas van sir Abert. Gewoontegetrouw werd ook deze les begeleid door het gepiep van vleermuizen die onder het dak wonen. Gelukkig viel er deze keer gaan naar beneden in het midden van de klas, zoals maandag gebeurde.
Voor de pauze maakte ik een les mee over breuken en ik moet bekennen dat ik zelf niet veel begreep van de uitleg die gegeven werd.
Hij tekende vormen op het bord en verdeelde die dan in stukken en arceerde er enkele. De kinderen moesten dan de juiste breuk en de juiste benaming geven. De les had meer iets van een gokpartij dan doelgericht antwoorden, maar goed, het antwoord kwam er dan uiteindelijk ook wel uit:)
Het was eigenlijk een goede les.

Om 12 uur was het tijd voor de stafmeeting die we zo goed hebben voorbereid. De leerkrachten waren enorm enthousiast en deden erg goed mee! De schooldirecteur schreef fier de complimenten die we gaven netjes op in zijn boek. We spraken over het schoolsysteem en de verschillen tussen de Ghanese school en de Belgische school. Ze waren erg nieuwsgierig naar onze methodes en vonden het super dat we zo veel aandacht besteden aan het delen van ervaring en kennis.
Van 11 april tot ergens begin mei (ik denk 5mei) is het paasvakantie, die zullen we hoogst waarschijnlijk gebruiken om de school te schilderen. We gaan niet zomaar schilderen, neen!
We willen in de klassen didactisch materiaal op de muren schilderen, zoals getallenlijnen, het alfabet, breuken,….
De leerkrachten waren laaiend enthousiast over dit idee, des te meer omdat dit soort van didactisch materiaal erg duurzaam is in vergelijking met tekeningen op papier.
Op de grote buitenmuur zouden we een wereldkaart willen schilderen die de gehele muur in beslag neemt. Zo kunnen de leerkrachten naar buiten gaan, om iets aan te duiden op de grote landkaart! De directeur vond dit laatste idee echt geweldig.

Het zal hard werken zijn, maar dat zijn zorgen voor later, het is nog veraf!
Toen we vroegen of ze nu al ideeën hadden over we hoe hen konden helpen, zeiden ze dat ze erg graag vuilbakken zouden willen hebben in de klas! Daar kunnen we dan misschien ook voor zorgen.
We sloten deze meeting af door te zeggen dat we echt blij zijn om met hun in een team te kunnen samenwerken.

Nota: wat ons opviel is dat er hier vooral mannen voor de klas staan, dat is wel wat anders dan bij ons… Ze begrepen niet hoe het kwam dat in België zo weinig mannen voor het beroep kiezen, maar zelf weten we dat ook niet he….

Daarnet deed ik buiten de was en de kinderen uit de buurt konden echt niet volgen, een man die de was doet???
Misschien moet ik me iets meer aan de cultuur aanpassen en de was laten doen door de vrouwen:)
Neen, zo ben ik niet he…

Goed, ik stop even met typen, we gaan naar de markt brood halen.
Doei en tot morgen!!




Dag 13
“Het toeristisch oerwoud”

16/02/08
Vandaag zaten we om half negen aan de ontbijttafel, maar deze keer niet buiten…
Normaal eten we met z’n allen onder de zomerhut, maar nu de ouders van de kdg studentes er zijn, zit de Ha binnen. Jammer, maar het kan niet anders, er is niet genoeg plaats om allemaal samen te kunnen zitten. Maandag komen er nog eens twee sociologen en in maart twee studentes GOK, en nog enkele mensen,… het wordt lekker druk…
Na het ontbijt wandelden we weer langs het stort naar de markt en gingen naar de trotrostop.
Er waren geen trotro’s meer, dus namen we een taxi. Na veel gediscussieer kwamen we een prijs overeen. Anneke, Saar en ik kropen de taxi in, samen met een dame uit Kpando. We reden langs natuur die zo prachtig was! Overweldigend groen strekte zich langs de weg uit zo ver als je kon zien, het gaf echt een jungle gevoel. Af en toe moest ik vlug het raampje dichtdraaien als de verharde weg overging in een stoffige varriant van een autoweg. Na een tijdje rijden kwamen we aan in Howoe, nu begon het probleem. We spraken af met de chauffeur dat hij ons verder zou brengen naar de watervallen. We kwamen een prijs overeen, maar toen we aankwamen vroeg hij plots een andere prijs… die veel te hoog was. Na veel afbieden van Anneke lukte het om de prijs naar beneden te brengen, maar het was nog te hoog! Nou ja, daar leren we uit zeker?
Aan de watervallen verplichtten ze ons een gids te nemen, maar die moesten we dan nog eens extra betalen. We zagen het echt niet zitten, om de tocht samen met een gids te doen, die aan elke boom zou stoppen om te vertellen wat we in onze reisgids kunnen lezen. Normaal is het verplicht een gids te nemen, maar het is ons (lees Anneke) toch gelukt om zonder gids de tocht te ondernemen. Jeuhj!

De weg naar de watervallen toe was schitterend. We liepen het oerwoudgroen door dat tot hoog boven onze hoofden uit toornde. De mooiste vlinders cirkelden vrolijk om ons heen en betoverden ons met hun kleurenpracht (mijn excuses, ik word weer poëtisch). De achtergrondgeluiden deden ons echt in de jungle voelen, de binnenboomstammen van Bobbejaanland kunnen hier niet aan tippen hoor!
We staken welgeteld 9 krikkelmakkelige bruggen oven en kwamen uiteindelijk aan bij de watervallen. De waterval vond ik niet zo spectaculair….gewoon wat water dat van een rots naar beneden viel… Misschien begin ik wat verwend te raken…

Tegen de rotswanden rondom de waterval zaten duizenden vleermuizen te hangen, enkele vlogen al piepend over ons heen. Plots werden ze door het een of ander opgestrikt en honderden van hen cirkelden door de lucht. Het was een vrij angstaanjagend zicht, zo’n groot aantal ‘akelige’ beesten al piepend te zien rondvliegen boven je hoofd. Het deed me denken aan King Kong, die in de film wordt aangevallen door reuze vleermuizen. Gelukkig waren deze niet zo groot en al evenmin vijandig, fijngoed!!!

Ik had vandaag mijn eerste glimpje van een cultuurschok!
Aan de watervallen stikte het van de toeristen. Maar als ik het over toeristen heb bedoel ik toeristen die zich echt gedroegen als toeristen! Zo van die toeristen die gingen liggen om te zonnen, daar waar ze zichzelf het makkelijkst neer konden gooien, zonder er bij stil te staan dat ze de weg blokkeerden voor al de anderen…
Het schokte me om zo veel blanken te zien, dat ben ik niet gewend meer en geen enkel kind dat ons nariep met Yovo yovo, over een schok gesproken!!!

Aangekomen in Kpando, stormden we meteen naar de markt en kochten twee heerlijke, groene, malse, zachte, sappige…………komkommers. Lekker dat dat was, echt lekker. Je kunt niet begrijpen hoe heerlijk het smaakte. Aan een volgend kraampje kochten we een hard gekookt ei dat eveneens met veel smaak werd verorberd, het had wel een paarskleurig eigeel…geen idee of dat dat normaal is…
Daarna nog even een colaatje drinken om even stil te staan bij deze dag en actief naar elkaar te luisteren:).
“Hoe voel je je daarbij?”

Thuisgekomen zette ik me meteen aan tafel.
Neen, niet om te eten ( ik hoor het jullie al denken).
Ik bereidde mijn lesjes van maandag verder voor en maakte kaartjes met de dagen van de week en kaartjes met de namen van de leerlingen, voor het beloningsysteem dat ik maandag ga proberen te lanceren in het derde. Als dit lukt kunnen we dat verder doorvoeren tijdens het eigenlijk project. Maar eerst moeten we zelf ervaring hebben in het voor de klas staan, vooraleer we met de leerkrachten ideeën kunnen uitwisselen.

Het derde leerjaar telt zo’n 43 leerlingen, of beter gezegd in de aanwezigheidslijst staan 43 namen, maar in de klas zitten er meestal maar een 38 tal kinderen, die tevens erg verschillen van leeftijd en in België mogen ze echt niet klagen over heterogene groepen hoor:).


Ik doe even een greep uit namenlijst:

Boys:
• Whisdom
• Godwill
• Kodzo
• Godsway
Girls:

• Pearl
• Enyonam
Wie zou er nu niet Parel willen heten, iedereen toch, niet dan?
De namen van de kinderen zijn vaak erg godsdienstig getint, of afgeleid van de dagen van de week. Ik probeerde om de namen te onthouden en ze op het juiste gezicht te plakken, maar dat lukt me nog niet erg goed. Als ik enkele kinderen om me heen heb staan, lukt het me om de namen even te onthouden, maar als ze zich mengen met de anderen kinderen van de klas, ja dan ga ik helemaal de mist in….
Goed, het eten is klaar, daar zet ik mijn computer met plezier even voor opzij!
We eten vandaag…….vis met yam in tomatensoep met penné (voor de verandering).
Ik heb eigenlijk altijd honger hier. 3 maaltijden op een dag ben ik niet gewend, normaal eet ik maar 1 maaltijd per dag: de hele dag door dus…
De tussendoortjes moet ik nu missen en ja ik mis ze echt. De zakken koeken die ik bij had zijn er bijna door. Nog één pakje en alles is op, rantsoeneren is niet mijn sterkste kant!
Maar ik mag niet klagen over het eten, het is best lekker!!
Maar genoeg over eten nu.
Straks gaan we misschien nog wat popcorn maken, we kochten maïs op de markt. Lekker lekker!!

Ik dacht vandaag nog aan Nip en Papillon, sorry dat ik zondag voor vertrek niet meer ben langs geraakt he!

Ik wil trouwens alle lezertjes hier bedanken voor hun trouwe bezoek en medeleven (of is het meer uit nieuwsgierigheid?).

Oh ja en ik maak hier in Ghana reclame voor de Hogeschool, tof he!!
Sinds vandaag loop ik overal rond met de modieuze witte schoudertas met in grote letters HA erop. Ik voel me een echt een ééntallig promoteam!
Wat krijg ik voor deze goede reclame die ik maak? :)

Zo, dat was het weer voor vandaag. Ik zou nog uren kunnen blijven typen, maar dan geef ik jullie en mezelf alleen maar meer werk. Dus hier eindigt mijn laatste letter, gevolgd door het laatste punt.



Dag 14
“met gesloten deur”
17/02/’08

Zo, het is een feit, mijn laatste koekje uit België is op!
Voila, nu bent u allen op de hoogte!
Vandaag trokken we weer naar de kerk, kwestie van ons gezicht te laten zien en ons sociaal open te stellen voor de lokale bevolking. We vinden het een teken van respect, om ons op zulke momenten met de lokale mensen te mengen.
De mis was helemaal anders dan vorige keer. Er was nu veel minder zang en dans, de preken vierden nu hoogtij. Wat opviel was dat de vrouwen, maar eigenlijk vooral de mannen vandaag prachtige gewaden droegen, echt rijkelijk mooi.

In de preken stak regelmatig de zin “We will miss you!” de kop op. Achteraf kwamen we te weten, dat in de mis de dood van een belangrijke vrouw uit een naburig dorp werd herdacht. Bij het weinige dansen dat er vandaag gebeurde, mengden we ons uiteraard. Met schuifelende voetjes en rode wangen (niet van de zon) volgde ik Anneke en Saar.
Na de mis wandelde we terug naar de nooit op slot zijnde auto. Saar stapte in, ik stapte in en Anneke? Wel, die probeerde ook in de stappen, maar met minder succes…ze kreeg met alle moeite van de wereld haar deur niet meer open. Hi hi hi
Dus kroop ze langs de passagierszetel achter het stuur. Vorige keer aan de kerk duwden de auto eerst achteruit voordat we konden starten en nu kroop de chauffeur er langs de verkeerde kant in, want moeten de mensen van Fesi (zo heet het dorp) wel niet denken van ons, Belgen!!
Anneke haar autogordel zat tussen de deur geklemd en blokkeerde het slot.
Vlak voor de compound stopten we de auto, want we wilde eerst de deur open krijgen voor de studentes van de KDG ons zouden zien klungelen, kwestie van de naam van de HA een beetje hoog te houden, hé!
Anneke trok dus aan de dinges, de deuropener of hoe heet zo iets nu ook alweer??
KRAK! Dat was het geluid dat toen te horen was. Het klinkje hangt nu wat losser aan de deur te bengelen. Saar en ik konden niet meer van het lachen…
Nu ja, kan gebeuren:) De deur kan dus nog steeds niet open.
Na de lunch vloog ik in mijn lessen van dinsdag en dacht ik al na over de lessen van woensdag.
Voor morgen is alles al klaar, ik ga ervoor!!
Best wel spannend, vanaf morgen een hele eerste week lesgeven. Het zal een harde, vermoeiende, grijshaarkwekende week worden, maar o zo leerrijk. Als ik hier één ding goed ga ontwikkelen, dan is het flexibel zijn. Amaai maat, zo flexiebel dat ik zal zijn na deze drie maanden.
Zouden alle 43 leerlingen aanwezig zijn morgen? Stiekem hoop ik een beetje van niet…
Voor wie het interesseert, ik start morgen met kort de dagen van de week te herhalen, want die kennen ze niet in het Engels. Daarna doe ik verder met de eerste echte les, namelijk een wiskunde les.
Ik moet de kinderen leren werken met de meter! Leuk he, zeker zonder enig materiaal in de klas dat in de verste verte op een meter lijkt. Ik heb dus allerlei touwtjes geknipt, die ik met een latje van 30 cm -dat ik na lang zoeken had gevonden- gemeten heb. Behelpen noemen ze zoiets.
Ik ga de kinderen laten meten met handen en voeten en daarna met touw. En met handen en voeten zal ik het moeten uitleggen ook, want de kinderen verstaan amper Engels. Volgens het handboek moet ik de meter, cm in één en dezelfde les aanbrengen + daarbij ook nog aanleren dat als je een figuur in twee knipt en daarna op een andere wijze weer samenvoegt de oppervlakte hetzelfde blijft. Sorry beste handleiding, maar jou gebruik ik even niet…
Na de meter vervolg ik met een leesles Engels. In de tekst komen de dagen van de week voor, dus neem ik de kans om deze nog eens te herhalen met balspelletjes en andere bewegingsspelletjes.
Voor de rest wordt het een gewone ordinaire leesles, met als grote verschil dat ik wel alle kinderen zal laten lezen en dat bij mij de kinderen mogen zitten tijdens het lezen. Want ja wel, ik weet niet meer of ik het al dan niet meldde, maar de kinderen van het derde leerjaar hebben al twee maal rechtstaand een leesles gehad van hun leerkracht en dat voor de volledige duur van 1,5uur. Een verkeerde zithouding kunnen ze alvast niet hebben!
Ik vervolg na de ‘speeltijd’ met een lesje ritmiek. Eerst even luisteren naar de omgevingsgeluiden, dan een klankspelletje en dan enkele ritmiekspelletjes. Afsluiten doe ik met een liedje dat Saar en ik al leerde in het eerste leerjaar en Anneke in het tweede leerjaar. We streven ernaar dat de hele school het lied kan zingen als wij hier weg zijn, over klasdoorbreking gesproken! Misschien kunnen we dan de hele school eens op de speelplaats het lied laten zingen, begeleid met tromgeroffel, dat zal wel mooi zijn!
Ik sluit de dag af met een les die ik niet zo zie zitten, vandaar dat ik ze ook vanachter plaatste natuurlijk.
Het onderwerp is ‘soil’. Zo, geef een les over grond! Dat was de enige uitleg die ik kreeg!
Vandaar dat ik niet zo happig ben deze les te geven. Maar goed, ik ga dus naar buiten en wat grondsoorten vergelijken die we vinden en kijken wat er gebeurt als we ze pletten of als we ze mengen met water. Ook het gebruik van grond in het dagelijkse leven zal ik tijdens de les aanraken. Eenvoudig is het niet, om lessen te schrijven zonder een boek waar je achtergrond informatie kan opzoeken en snel even google openen is al even min een optie.

Om 15uur is het warmste van de dag voorbij en trokken we met z’n drietjes naar de markt. Anneke bevoorraadde zich rijkelijk met stofjes, Saar bleef iets bescheidener en ik kocht er ook eentje. Morgen trekken we naar de naaister voor kleedjes.
Allez ja, voor de meisjes dan toch, ik laat een broek maken, dat zal al erg genoeg zijn:)
Ik wilde een knal oranje stof kopen met bolletjes, maar dat zagen Anneke en Saar niet echt zitten. Nu is het een iets bescheidenere stof met vogeltjes. Ja ja!

Zo, laat ik me nu even voorbereiden op morgen. Want morgen is het DE dag. Nooit gedacht dat ik ooit nog eens zenuwachtig zou zijn om les te geven…
Oh ja, nog even een mededeling:
Ik ben blij met mijn twee fijne teamgenootjes!!!!
We zijn echt een samenhangend groepje, mooi mooi.
Vanavond eten we weeral frieten, ik eet hier meer frieten dan thuis…(neen das nu ook weer niet waar)
Ik had anders graag eens drie maanden zonder gezeten, dan smaakt dat daarna des te beter!


En nog even voor mijn broer:

Een veeeel te late GELUKKIGE VERJAARDAG!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Sorry sorry sorry sorry sorry sorry








donkere ogen vinden me
een witte glimlach volgt
verzonken in het zwart

stoffige handjes voelen me
betasten vreemde kleuren
bleke verf over m’n huid
een wonder voor het eerst

in de late wriemeldrukte
maak ik m’n eigen weg
mijn arm al wuivend
op automatische piloot

waar ik mezelf ook zie
steeds weerklinkt
uit elke kindermond
witte witte dans maar


Zo voelen we onszelf ongeveer als we over straat lopen.
Ik heb net mijn plekje in de hemel verdiend, door de hongerige mensen in huis (incluis mezelf) te laven, door doodeenvoudig een ananas te snijden, wat kan het leven toch eenvoudig zijn, niet dan? Ik heb het vandaag opmerkelijk veel over eten gehad, dat is niet mijn gewoonte…


Dag 15
“Bijna fataal…..”
15/02/’08

Vandaag is het een spannende dag, het begin van een harde en vermoeiende week!
Het begin mocht alvast tellen…
We stapten de auto in, reden de compound uit en reden langs het zandweggetje naast de compound naar de grote baan. Anneke stopte voor een overstekend kind en reed daarna de baan op…
Met razende snelheid kwam er van links een busje aangereden, Anneke gooide meteen alle remmen dicht, goede reactie was dat. Het busje zwenkte uit en reed al slippend nog een paar meter verder, even zelfs maar op de wielen van één kant…
De mensen op de weg stoven gillend weg, en de bus miste met maar een millimeter de huizen en kwam uiteindelijk terug op alle vier wielen terecht.
Dit wil je geen twee keer meemaken…
Gelukkig is er niets ergs gebeurd, gelukkig!!
Anneke was erg onderste boven van het gebeurde en daar kan ik inkomen.
De mensen uit het busje stapten uit en kwamen op ons af. Kwaad zeiden ze dat we moesten uitstappen, een beetje bang verontschuldigden we ons kort en reden verder. Na een tijdje hadden we het gevoel dat dit een verkeerde reactie was van ons…

Nu ja, we kwamen veilig aan op school, waar ze net begonnen aan het dagelijkse ochtendritueel.
Daarna was het mijn beurt!
Ik startte met het afnemen van de aanwezigen en combineerde dit meteen met een oefening.
Het kind dat ik afriep moest zo snel het kon naar me toe lopen, me een hand geven en goede morgen zeggen, daarna moest het kind zo snel als het kon terug op zijn plaats gaan zitten!
De kinderen vonden dit erg leuk!
Na deze korte inleiding herhaalde ik de dagen van de week, met behulp van kaartjes en ritmische oefeningen. Nu was het tijd voor wiskunde.
Het stenenwerpen verliep vlot, maar toen ik vroeg hoe we nu konden meten hoe ver er gegooid werd, vielen de kinderen stil. Ze snapten het ook niet dat het niet eerlijk is als je meet met kleine voeten of met grote voeten (als je dus je voeten gebruikt als meetmiddel).
Ze snapten het nut van een meter toch nog niet helemaal. Toen ze dingen moesten opnoemen die korter of langer zijn dan een meter deden ze wel erg goed mee, ook het meten met de touwtjes verliep vlot. Deze kinderen hebben echt nood aan actieve oefeningen! Stilzitten, luisteren en schrijven, lezen is onvoldoende actief voor hen…
De wiskundeles kan ik geslaagd noemen!
Maar nu een leesles Engels. Ik kan je verzekeren dat het moeilijk is om een leesles te geven aan een klas van ongeveer 40 kinderen waarvan de meesten niet kunnen lezen en waarvan het merendeel geen Engels verstaat. Ik begon met enkele spelletjes, waarbij de kinderen een dag kregen toegewezen en zo snel mogelijk bij het juiste kaartje moesten gaan staan. Daarna moesten de kinderen hun dag roepen, zo dat samen de week in de juiste volgorde werd geroepen. Alweer een actieve oefening, dus erg in de smaak vallend!
De titel van het verhaal kreeg ik er met zeer veel moeite uit…
Daarna wilde ik de prenten bespreken, maar had gauw door dat vragen als: Wat is het meisje op de prent aan het doen, te moeilijk zijn.
Ik reduceerde mijn vragen tot ja/neen vragen en aanwijsvragen. Hierop reageerde de kinderen wel, al was de interactie dan miniem, er was interactie!
Lezen was een ramp…één kind uit de klas kon lezen, voor de rest kreeg niemand een woord over zijn lippen.
Ik voelde dat ik nu moest gaan differentiëren, maar de grote vraag is hoe…
Hoe pak je dat aan…
Ik besloot dan maar om de les lezen om te toveren naar een luisterles. Kinderen laten lezen was echt onbegonnen werk, zeker met zo’n tekst. Ik moet voor morgen enkele korte zinnetjes bedenken die ik op het bord kan zetten, om te laten lezen.
Ik stelde bij de tekst die ik voorlas korte vragen, dit werkte beter, de kinderen werkten relatief goed mee.

Na de les had ik mijn succesgevoel. Ik moest een lesje ritmiek geven en dat ging fantastisch. Op een bepaald moment klapten de kinderen in de klas 5 verschillende ritmes tegelijkertijd. Dat heb ik in België nog nooit gedaan gekregen in een klas.
Het liedje van épo é tai tai é, kennen de kinderen nu ook erg goed, de vierde klas die het nu kent
(met de kleuterschool bij gerekend).

Nu het lesje over zand. Dit was een harde les, de kinderen moesten zand met elkaar vergelijken (stond zo in de doelen van hun syllabus), maar de kinderen zeiden op elke vraag “black and white”.
Dat was het antwoord van mijn eerste vraag en dat gebruikte de kinderen om ook op alle andere vragen te antwoorden. Ik had op voorhand erg veel alternatieven opgeschreven om mijn uitleg te doen, maar op een bepaald moment zat ik er door heen en wist ik niet goed hoe ik verder moest…
We bespraken nog wat je allemaal kunt maken uit zand en stopten de dag met pictionary, galgje (dat ik omdoopte in ‘the house game’, omdat ik een huis tekenen net iets minder luguber vindt dan een galg)
Ook moesten de kinderen anagrammen ontcijferen. Ik gebruikte voor de spelletjes telkens woorden uit de Engelse leesles, zodat deze extra werden geoefend.

Toen “de bel” ging ging ik even zitten, ik had het nodig!
Ik heb vandaag meer geleerd dan op een week stage in België.
Ik moet mezelf zo flexibel opstellen en steeds opzoek gaan naar alternatieven en andere wegen van handelen. En echt in België mogen ze niet klagen…
Het was een vermoeiende dag, maar leerzaam.

Onderweg zijn we even sorry gaan zeggen tegen de mensen uit het dorp die we vanochtend angst hebben aangejaagd door ons bijna aanrijdingsavontuur. Ook tegen de mensen uit de bus hebben we ons verontschuldigd. Dat apprecieerden de mensen erg, ze schudden onze hand en gingen glimlachend door. Het gaf ons een goed gevoel dat we even zijn gaan praten met hen, ook al gebeuren er zo vaak ongevallen op de Afrikaanse weg. Je zag aan hun reactie dat de mensen het erg fijn vonden dat we even kwamen praten!

Zo op naar het volgende avontuur!!

Dag 16
“Met hand en tand”
19/02/’08

Mijn tweede dag voor de klas in Ghana! Ik begon de dag weer met het “hallo” spel en met het herhalen van de dagen van de week. Na lang vragen stellen en herhalen, lukte het me om de kinderen in zinnen te laten zeggen welke dag het morgen en vandaag is en welke dag het morgen was. Ik leerde hen tevens een liedje aan over de dagen van de week. Daarna gaf ik een lesje over meervouden. Ik tekende van alles op het bord in het enkelvoud en meervoud, gebruikte de leerlingen en enkele potloden om woorden in het meervoud te laten zeggen in het Engels. De lessen Frans die wij krijgen/kregen waren een welgekomen bron aan inspiratie!
Daarna maakte ik op het bord een tekening en samen werd de tekening besproken; “What do you see?” “How many threes do you see?”,…
Na lange tijd konden de kinderen goed mee en begrepen ze dat het niet de bedoeling is om alleen mijn vraag te herhalen! Mooi zo.
Het is duidelijk dat de kinderen gewend zijn om wat de leerkracht zegt, louter te herhalen.
Daardoor antwoorden ze vaak niet als ik iets vraag, maar krijg ik gewoon mijn eigen vraag terug te horen.

Tijdens de tekenles deed zelfs de leerkracht mee, dat vond ik best we leuk!

Na de speeltijd moest ik staafdiagrammen aanleren. Ik zag er tegenaan, maar het ging eigenlijk fantastisch!

Ik voel wel dat ik moet leren van wat economischer les te geven. Ik heb me vandaag wat uitgeput. Misschien ben ik soms wat TE enthousiast. Het is een goede training hier, om mijn energie wat te doseren, al is dat erg moeilijk omdat ik net alles uit de kast moet halen om de kinderen te doen begrijpen wat ik zeg.

Tegen vrijdag moeten we nog eens goed nadenken hoe we het verdere verloop gaan aanpakken, in welke maten we ons project kunnen uitvoeren, zoals het hebben voorbereid. Vrijdag is het terug stafmeeting, dus moeten we met concrete dingen over de brug komen, maar dat lukt ons wel!!

Dag 17
“Leve de non-verbale ondersteuning!”
20/02/08

Vandaag is het woensdag, onze derde dag lesgeven!
Eerst was het de wekelijkse aanbidding van God, waarbij de kinderen dansen en zingen. In tegenstelling tot anders, was het deze keer erg kort, omdat studenten verpleegkunde kwamen vertellen over ziektes en hoe deze kunnen voorkomen worden, althans dat is wat ik denk dat ze kwamen vertellen, want mijn Ewe is niet zo vlot. Om tien voor negen kon ik starten met mijn les, of beter gezegd, toen zat iedereen in de klas. Nog even ‘goodmorning’ zeggen en de afwezigen opnemen en we konden weer beginnen. Eerst en vooral de nodige dosis ‘dagen van de week’. Op een ‘Patricewijze’ maar dan in het Engels, liet ik de kinderen in volzinnen zeggen welke dag het vandaag en morgen is en welke dag het gisteren was. Met een balspel in de klas (het lokaal is toch gigantisch) oefenden we de dagen verder in.

Ik ging verder met herhalen van het alfabet en met het chronologisch zetten van namen. Het was een heel karwij, maar samen zijn we er in geslaagd. Daarna haalde ik weer mijn hele non-verbale vaardigheden en expressie boven om de kinderen voorzetsels aan te leren.

Ik deed nog enkele andere lessen, maar die zal ik jullie besparen, er gebeurde niet echt iets opmerkelijks…

Morgen gaan we langs de naaister. Anneke en Saar hadden me dus ‘verplicht’ om op de markt stof te kopen en dit zal dus veranderd worden in mijn eigen Afrikaanse broek!
Anneke en Saar gaan de kleedjestoer op.

Nog even wat belwaarde halen, want ik stuur echt te veel sms’jes (niet dat ik dat erg vind:)).
Onderweg kochten we een heerlijke ananas die we met z’n drietjes met het nodige gesmos (vooral ik dan) verorberde.
Wat een heerlijk zoete en goudgele ananas was dat! Mmmmmmmmmmmm!

Daarna was het weer ‘crash’ tijd. Een dagelijks middagdutje heb je hier nodig, zeker als je lesgeeft!
Het zijn misschien korte dagen, maar ze zijn vermoeiend en zwaar.

Voor het diner ( wat een chique woord) brainstormden we even over volgende week, morgen zetten we deze brainstorm verder op een heviger pitje!!
Hoe zullen we nu verder aan de slag gaan, hoe willen we aan onze doelen werken, hoe willen we iets betekenen voor de school.
Op welke wijze willen we de titel van ons project halen: IT MAKES A DIFFERENCE??

Morgen komen de dorpsoudsten naar de school om ons te feliciteren met het goede werk dat we tot nu toe verrichtten (dat zei de directeur).

Oh ja, Franklin gaf me vandaag mijn eerste slok Palmwijn, niet bepaald mijn favoriet. Het rook naar zure melk en jawel, het smaakte ook zo…
Ik kon het niet bepaald camoufleren dat ik het niet lustte. Goed, dat hebben we dan ook weer gehad!!!


Dag 18
“Overladen met fruit…”

21/02/’08

Dag 4 van de meest vermoeiende week van mijn leven gaat nu in. Gepakt en gezakt vertrekken we met de Corsa naar Agbenoxoe. Na de dagelijkse ceremonie startte ik de lessen met een totaal van 13 afwezige kinderen in mijn klas. Gewoonte getrouw oefende ik weer de dagen van de week, gevolgd door het alfabet. De kinderen waren erg druk vandaag, in België zouden we zeggen dat het weer hard waait…
Het weer is hier altijd hetzelfde, dus daar kan het al niet aan liggen.
Rond negen uur moest ik mijn les stilleggen, want we hadden bezoek vandaag! De dorpsoudsten kwamen langs om ons nogmaals welkom te heten en om ons te feliciteren met het werk dat we verrichten. We werden door hen letterlijk bedolven onder de cadeaus: een 5tal ananassen, een 4tal trossen bananen, enkele kokosnoten en een grote emmer met appelsienen. Dat is pas een fruitmand!
We hebben dus ook tegen de dorpsoudsten gezegd hoe heerlijk we het vinden om hier te kunnen werken, omdat we ons zoooo welkom voelen!
Ze vroegen vandaag of we buiten lesgeven en het schilderen van de lagere school ook iets wilden doen voor de ‘community’. We vroegen wat ze precies verstonden onder werken voor de community. Als antwoord kregen we, dat ze het fijn zouden vinden als we de publieke toilet in Agbenoxoe zouden schilderen en voorzien van een tekst en afbeelding ‘men’ en ‘ladies’.
Nou ja, dat kan er nog wel bij :)
Toen vonden we dat we de kinderen wel lang genoeg in de steek hadden gelaten en keerden we terug naar onze klassen. Ik moest nu een half uur even snel weten te vullen. Want mijn les die ik begonnen was, afmaken was geen optie. De kinderen waren even niet meer in te tomen.
Dus improviseerde ik snel een lesje lo, waarbij ik de voorzetsels oefende, even improvisatoisch leergebiedoverschrijdend werken.

Na de break volgde ik mijn planning weer en besprak met de kinderen de tekeningen bij een tekst. Wat in België een intro is, vul je hier een hele les mee!!
Daarna nog wat science en tekenen. De les wiskunde zal voor morgen zijn. Kijk eens aan, ik word als het ware al half Afrikaans: wat vandaag niet kan, doen we morgen wel, geen paniek, geen stress! Moe van het lesgeven (want het blijft vermoeiend), keerden we terug naar de compound. Daarna begon ons avontuur op de markt weer. Abigail stuurde ons met een missie op pad. We moesten boodschappen doen, dus met een hele waslijst gingen we met drie moedig op stap op zoek naar dingen die we eigenlijk niet kennen.
Eerst kochten we de yam, waarvan we helemaal niet weten hoe hij eruit hoort te zien en hoeveel hij zou moeten kosten…tomaatjes kopen, dat lukte ons nog wel.
Daarna de vis….
Probeer het je in te beelden: een markt met krioelende mensen, gedroogde en gerookte vissen die op houten tafels liggen (als je geluk hebt) en die de meest vreemde geuren verspreiden, die je van een gezonde vis niet echt verwacht. De geur is niet het enige “flatterende”, ook het uitzicht is niet helmaal waarvan je denkt: Oh, nou daar heb ik eens zin in.
We zochten de exemplaren uit die nog het meest vielen te identificeren als vis en waarop het minst vliegen zaten en warempel, achteraf bleek dat we nog een goede vis hadden gekocht ook. “Clap for us!!”
Na deze succesbeleving die een goede zet in de rug gaf van ons zelfbeeld (en daar draait ons project om), gingen we naar de naaister om onze stofjes te laten omtoveren in Afrikaanse kleding.
Vlug even de lesjes voorbereiden en dan stond de fufu weer klaar. Ze beginnen me in de keuken te kennen, want ze kwamen me een tweede portie brengen:)
Lekker lekker!!
Voor en na de maaltijd volgde een uitgebreide brainstorm over de meeting van morgen en over ons project. Na deze korte brainstorm bleek dat we meer van onze thema’s gaan kunnen behouden dan we dachten. Zo, bij deze zijn we voorbereid op morgen!!
Na het diner was het filmavond bij de sociologen. Zij doen hier een project rond verhalen en zullen met een beamer Disneyfilms laten zien aan de weeskinderen uit de buurt. Wij waren proefkonijn om de beamer even te testen. De films gaan erg indrukwekkend en overweldigend zijn voor de kinderen, zeker omdat de tekenfilms over dingen gaan waarmee deze kinderen niet zo vertrouwd zijn.
Het was een gezellig avondje met popcorn en al!!






Dag 19
“Laatste loodjes en succesbeleving”
22/02/’08

Onze 5e en laatste lesdag van deze vermoeiende week!
Tijdens de middagbreak zaten we weer met alle leerkrachten samen voor onze wekelijkse meeting en ja, het was weer een succesbeleving. De leerkrachten prezen ons eerst de hemel in, omdat ze onze lessen die we gaven geweldig vonden!
Ze vertelden dat het hen opviel dat we erg actief lesgeven en bijna nooit gaan zitten, ook ons enthousiasme viel hen op.
Daarna haalden wij onze waslijst boven met dingen die wij ervoeren tijdens het lesgeven. Samen met de leerkrachten gingen we opzoek naar punten waaraan kan gewerkt worden en dit ging erg vlot. In een mum van tijd hadden we enkele belangrijke punten op papier waarmee we de volgende weken aan de slag zullen gaan.
Communicatie in het Engels, beloningssysteem, differentiatie zijn belangrijke punten. Vooral differentiatie vonden ze erg belangrijk en daar zullen we dan ook samen aan werken!
Verder zullen we ook trachten “The Godfathersystem” in te voeren, waarbij kinderen uit een hoger leerjaar de kinderen uit een lager leerjaar helpen. Deze manier van werken zagen de leerkrachten enorm hard zitten!!
Het zal allemaal niet eenvoudig zijn, maar met de juiste aanpak komen we er wel.
Want dat blijft belangrijk: het zoeken van het juiste pad en de goede woorden om onze doelen te behalen en echt iets te betekenen. Het is belangrijk om de leerkrachten te laten ervaren dat ze deel uitmaken van het team en dat wij onze plannen opmaken samen met hen. Ik heb het gevoel dat we op de juiste wijze bezig zijn om innovatie te brengen. We gaan zeer voorzichtig te werk en denken steeds goed na als groep vooraleer we een stap ondernemen naar het leerkrachtenkorps toe.
We hadden alle drie een grote succeservaring na deze meeting! Mooi zo!!
Ik ben blij dat we deze lesweek aan ons project lieten voorafgaan, omdat we nu pas weten wat het is om voor een Afrikaanse klas te staan en laat ik het omschrijven als vermoeiend!!
Het was echt een leerrijke week maar dodelijk vermoeiend. Ik heb keelpijn van het krijtstof, mijn handen zien er verdacht droog en stoffig uit, maar we zijn weer een hele rugzak ervaring rijker!!

Dag 20
“Trotro’s in the mist”

23/02/08

Zaterdag, de eerste dag van een volgens ons welverdiend weekend!
Meteen na het ontbijt trokken we naar de trotrovertrekplaats om een busje richting Ho te vangen.
We werden eerst in een verkeerd busje geduwd, wat een halve ruzie veroorzaakte tussen de chauffeurs. Uiteindelijk werd de trotro vastgelegd met kettingen zodat die niet voor of achteruit kon. Daar zaten we nu fijn…
Nu ja, een vriendelijk Kpandoaan kwam ons helpen en leidde ons naar de juiste trotro’s. Even een kaartje kopen en dan maar wachten tot het busje vol was.
Ondertussen kwam de ene na de andere verkoopster met de koopwaar op het hoofd al schreeuwend langs de auto, in de hoop iets te verkopen.
Na ongeveer een half uur wachten vertrokken we naar Ho, via een prachtige weg door de bergen. Vandaag hing er een witte nevel, alsof er een sluier over het landschap was gespreid.
In de dalen zagen we de bomen, afgetekend tegen een vaal wit licht…
Na anderhalf uur hotsen en botsen kwamen we aan in Ho, een erg drukke stad!
Hier hadden we onze eerste cultuurschok!!
Er waren hier betegelde voetpaden en verkeerslichten!!! We wisten niet waar we het hadden.
Anneke kreeg honger (ik eigenlijk ook, maar dat is geen nieuws, dus laat ik dat even weg), dus gingen we opzoek naar een restaurant. Het eerste restaurant dat we vonden was open, maar ze hadden geen eten, het tweede, derde en vierde restaurant was gesloten en nadat we Ho bijna rond waren, kwamen we bij TINA CANTEEN. In dit Ghaneese fastfoodhutje, hebben we heerlijke gebakken rijst gegeten met gefrituurde kip en heerlijke sla. Het was overheerlijk. We filmden ook even een comercial over de globalisering door de Cocacolacompanie.
Bij deze betuigen we ons oprecht medeleven met alle studenten die weldra beginnen met de gokstage. Veel succes iedereen!!!
Ho was een drukke stad, de lucht was drukkend en vuil en het geurde er continu naar benzine…
Toch ben ik blij dat ik kan zeggen in Ho geweest te zijn!
De trotro terug naar huis was net iets avontuurlijker dan de vorige! Deze keer moest er een ijskast mee, waardoor we reden met een kofferbak die half open stond. Erg veilig voelde ik me niet zo op de laatste bank, maar verfrissend was het wel, zo’n extra open raam:).
We moesten van Frank om half vijf thuis zijn, dat was niet helemaal gelukt…De klok sloeg half zes toen we de poort van onze compound doorgingen!
Frank was al vertrokken naar de koning van Fesi, samen met de sociologen. Wij reden dus snel met de Corsa naar Fesi en waren nog net op tijd om nog net op een plechtig respectvolle manier te laat te komen.
We werken dan niet in Fesi, toch werden we ook hier in de global village(zo noemde de koning het), ontvangen en kregen we onze eigen armband als teken dat we geen toeristen zijn, maar vrienden, dochters en zonen van Kpando. Mooi toch he!
Wat minder mooi was, was de halve kalabas gevuld met palmwijn die we voorgeschoteld kregen, dit keer met drijvende vliegen erin. Weigeren is een affront, dus kon ik niet anders dan enkele slokjes te doen….bah, echt niet lekker!
Zo morgen is het weer brainstorm- en werkdag, ik ben benieuwd!!!